
Dzika gęś (gęś gęgawa – anser anser, gęś zbożowa – anser fabalis, gęś białoczelna – anser albifrons)
Gęś gęgawa
Dzika gęś - zwierzyna łowna, gęś gęgawa, gęś zbożowa, gęś białoczelna
Wygląd: Największa z rodzimych gęsi. Długość ciała 75-90 cm, rozpiętość skrzydeł 150-180 cm, masa ciała: samiec – 4-6 kg, samica – 2-4 kg. Upierzenie szare, na głowie i części skrzydeł o odcieniu popielatym. Nogi i dziób czerwone. Na końcu dzioba tzw. paznokieć w kolorze białym. Słaby dymorfizm płciowy.
Tryb życia: Ptak towarzyski, choć płochliwy. Gnieździ się na spokojnych, porośniętych obfitą roślinnością brzegową jeziorach i stawach. Wydawane głosy to gęganie i syczenie, podobnie jak gęś domowa, która wywodzi się od gęsi gęgawy. Gniazda buduje z luźno ułożonych pędów trzciny i sitowia w trudno dostępnych miejscach. Jako jedyna z gęsi występujących w naszym kraju gnieździ się tutaj.
Rozmnażanie: Wiosną znosi od 4 do 9 brudnobiałych jaj. Jaja wysiaduje 4 tygodnie. Młode po dwóch miesiącach potrafią latać.
Odżywianie: Wyłącznie rośliny – delikatne liście i pędy, trawa, nasiona, kłącza i soczyste korzenie różnych gatunków roślin dzikich i uprawnych.
Sezon polowań: 1 września – 21 grudnia (w niektórych województwach do 31 stycznia).
Gęś zbożowa
Dzika gęś - zwierzyna łowna, gęś gęgawa, gęś zbożowa, gęś białoczelna
Wygląd: Nieco mniejsza od gęsi domowej. Długość ciała 75 cm, rozpiętość skrzydeł 150-170 cm, waga: samiec – 2-4 kg, samica – 2-3,5 kg. Upierzenie szarobrązowe, ciemniejsze od gęgawy. Dziób czarny z pomarańczowym polem po bokach i przy końcu. „Paznokieć” czarny. Nogi pomarańczowe. Słaby dymorfizm płciowy.
Tryb życia: Zamieszkuje na bagnistych terenach północnej Skandynawii, północno-wschodniej Europy i Azji. W Polsce pojawia się jedynie w przelotach w październiku i listopadzie oraz lutym i marcu. To właśnie ona jest powszechnie zwana „dziką gęsią”. Przelatuje w dużych kluczach z głośnym gęganiem. Prócz gęgania wydaje różne dźwięki: kajak, kaja, keka, rat rat, gok. Gniazda podobne do gniazd gęgawy. W czasie przelotu przez teren Polski nocują na wodzie, a rankiem przelatują tabunami do miejsc żerowania (zboże, kukurydza, oziminy).
Rozmnażanie: podobnie jak u gęgawy.
Odżywianie: podobnie jak u gęgawy.
Sezon polowań: 1 września – 21 grudnia (w niektórych województwach do 31 stycznia).
Gęś białoczelna
Dzika gęś - zwierzyna łowna, gęś gęgawa, gęś zbożowa, gęś białoczelna
Wygląd: długość ciała 66-73 cm, rozpiętość skrzydeł 110-115 cm, waga: samiec 2-3,5 kg,, samica 1,5-3 kg. Uprzedzenie szarobrązowe, na jaśniejszym spodzie nieregularne, czarne pręgi poprzeczne. Dziób pomarańczowy lub jasnocielisty o białym „paznokciu”. Ptaki stare mają czoło przy nasadzie dzioba białe.
Tryb życia: Zamieszkuje tundry podbiegunowe okolic Azji i Ameryki. W Europie pojawia się rzadko na przelotach od września do listopada oraz od marca do maja. W Polsce pojawia się rzadko, głównie na Mazurach. Wydaje głosy wyższe i szybsze niż gęgawa i g. zbożowa: klik klik, kleng kleng, czasami podobne do dźwięku trąbki: klii. Gniazdo usłane z trawy i mchu na wyższych i suchych miejscach tundry.
Rozmnażanie: 4-6 kremowobiałych jaj.
Odżywianie: podobnie jak u gęgawy.
Sezon polowań: 1 września – 21 grudnia (w niektórych województwach do 31 stycznia).